Kościół Santa Maria del Mar (Święta Maria z Morza) znajduje się w dzielnicy La Ribera (bardziej znanej jako el Born) w Barcelonie. Bazylika stanowi jedno z najbardziej znanych dzieł gotyku katalońskiego, który wyróżnia się spośród innych stylów w architekturze przejrzystością i jednością, co jest nietypowe dla dużych świątyń. Wyróżniający dla tego stylu jest brak nadmiernych dekoracji, a także wykorzystywanie niskich wież podczas projektowania.
Kościół Santa Maria del Mar powstawał w latach 1329-1383. Autorem projektu jest Berenguer’s de Montagut. Prace wykopaliskowe przeprowadzone w 1960 roku ujawniły, że Bazylika znajduje się na dawnym cmentarzu romańskim, który znajdował się w tym miejscu miśdzy IV a VI wiekiem.
Kościół Santa Maria del Mar był rzadko przebudowywany, dlatego współcześnie można podziwiać go niemal w oryginale. Trzęsienie ziemi z 1428 roku zniszczyło rozetę w oknie od zachodniej strony – została ona odbudowana w stylu gotyku płomienistego (charakteryzuje go się nadmiar detali i wykorzystywanie kształtu płomieni dążąc jednocześnie do uproszczenia formy).
W XIX wieku dobudowano do świątyni Kaplicę Najświętszego Sakramentu. Prace wykończeniowe jednej z wież trwały do 1902 roku. Ołtarz główny w Kościele Santa Maria del Mar został zaprojektowany w stylu barokowym, niestety pożar z 1936 roku zniszczył go w znacznym stopniu – do dziś pod sklepieniem widoczne są dawne ślady ognia.
Po obu stronach wejście do bazyliki umieszczone są wizerunki św. Piotra i św. Pawła. Tympanon przedstawia Zbawiciela z Matką Bożą i świętymi. Drzwi wejściowe przedstawiają robotników, którzy własnoręcznie nosili kamienie na budowę świątyni. Do wybudowania kościoła wykorzystano 10 000 metrów sześciennych kamienia i 3 000 metry sześcienne zaprawy z wapna i piasku. Każdy kamień będący częścią filaru waży ok. 250 kilogramów. Pęknięcia, które stanowią efekt trzęsienia ziemi, otwierają się i zamykają pod wpływem warunków atmosferycznych. Szczeliny latem mogą rozszerzać się nawet do 0,6 mm. Budynek Kościoła Santa Maria del Mar z zewnętrznej strony sprawia wrażenie surowego i masywnego.
Bazylika posiada krzyżowe sklepienie, które jest wspierane przez rzędy ośmiobocznych, strzelistych kolumn. Stanowiły one inspirację dla Antonio Gaudiego podczas projektowania kościoła Sagrada Familia. Niezwykłe dzieło architektury – jakim jest Kościół Santa Maria del Mar zostało zbudowane na cześć ostatnich podbojów na Sardynii i ma symbolizować morską potęgę jaką była Katalonia. Bazylika stanowiła miejsce modlitw żeglarzy i kupców w średniowiecznej Barcelonie.
Tło wydarzeń powieści Ildefonsa Falconersa „Katedra w Barcelonie” nawiązuje do budowy bazyliki Santa Maria del Mar. Dzięki temu świątynia cieszy się coraz większą popularnością wśród zwiedzających.